کاتالیزور چیست و علائم خرابی آن

مراقب کلاهبردارها باشید:

کاتالیست یکی از گران ترین قطعات خودرو می باشد که حتی قطعه خراب آن هم دارای ارزش است. بعضی از افراد سودجو به دور از چشم صاحب خودرو اقدام به برداشتن کاتالیست می کنند.

قیمت کاتالیست چند است ؟

 این قطعه خودرو که جز گرانترن قطعات خودرو محسوب می شود. از 2.5 میلیون تومان تا 10 میلیون بستگی به نوع ماشین قیمت دارد.

قیمت خاک کاتالیزور

خاک موجود در منبع اگزور که دارای عناصر باارزش می باشد. قیمتی برابر با هر کیلو 2.5 تا 3 میلیون تومان در بازار دارد.

ماده کاتالیزر چیست ؟

اصلی‌ترین ماده کاتالیست از فلزهای گران‌ قیمتی همچون پالادیوم، رادیوم، پلاتین، طلا، کادمیوم یا ترکیبی از آن‌ها تشکیل شده است. و همین مواد ارزش این قطعه را افزایش داده است.

وظیفه کاتالیست خودرو چیست؟

کاتالیزور قطعه‌ای متشکل از فلزات گران و بدنه اسفنجی شکل در داخل خود است. این قطعه، گازهای سمی ناشی از احتراق سوخت همچون مونوکسید کربن، اکسید نیتروژن، هیدروکربن و اکسید ازت را در یک فرآیند شیمیایی، فیلتر می‌کند تا گاز نهایی خروجی از اگزوز، پاک و بی‌خطر شود.

انواع کاتالیست اگزوز

1) دو طرفه یا دوگانه

مبدل کاتالیزوری دو طرفه (یا “اکسیداسیون”) دارای دو وظیفه همزمان است:

    اکسیداسیون گاز خطرناک مونوکسید کربن به دی اکسید کربن : 2CO + O2 → 2CO

    اکسیداسیون هیدروکربن های هیدروکربن ها (سوخت ناچیز و تا حدی سوزانده شده) به دی اکسید کربن و آب : CXH2X + 2 + [(3x + 1) / 2] O2 → XCO2 + (X + 1) H2O (واکنش احتراق)

این نوع مبدل کاتالیزوری به طور گسترده ای در موتورهای دیزلی برای کاهش انتشار هیدروکربن و کربن مونوکسید استفاده می شود. کاتالیست دوگانه همچنین در موتورهای بنزینی در خودروهای آمریکایی و کانادا در سال 1981 مورد استفاده قرار گرفتند اما به دلیل عدم توانایی این نوع کاتالیست در کنترل اکسید نیتروژن ،با  مبدل های سه طرفه یا سه گانه  جایگزین شدند.

2) کاتالیزور سه گانه

یک کاتالیزور سه گانه آلاینده های گازهای خروجی هیدروکربن ها (HC) و مونوکسید کربن (CO) را اکسید می کند و اکسیدهای نیتروژن (NOx) را به اجزای بی ضرر آب (H2O) ، نیتروژن (N2) و دی اکسید کربن (CO2) تبدیل می کند.

مبدل کاتالیزوری سه گانه دارای سه وظیفه همزمان است:

    کاهش اکسیدهای نیتروژن به نیتروژن و اکسیژن: 2NOx → xO2 + N2

    اکسیداسیون مونوکسید کربن به دی اکسید کربن: 2CO + O2 → 2CO2

    اکسیداسیون هیدروکربنهای نسوز (HC) به دی اکسید کربن و آب: CxH2x+2+[(3x+1)/2] O2 → xCO2+(x+1) H2O.

محل نصب کاتالیست خودرو

کاتالیست در قسمت انتهایی اگزوز بین دو سنسور اکسیژن ،کنار خروجی منیفولد دود ماشین قرار گرفته است.

طول عمر کاتالیزور اگزوز

طول عمر مفید کاتالیست، بین 80 هزار کیلومتر تا 120 هزار کیلومتر می باشد. که رابطه مستقم با نوع سوخت استفاده شده در ماشین دارد. البته خرابی بعضی از قطعات موتور که منجر به همچنین احتراق ناقص و خام سوزی بنزین میشود در کاهش عمر کتالیست بسیار تاثیر گذار است.